Attached
සමාජ හා සංස්කෘතික වෙනස් විම යනු කිසියම් සමාජයක පවතින සමාජීය, අධ්යාත්මික ද්රව්යාත්මක හා ශිෂ්ට බව යන සංකල්ප එක් ආකාරයක සිට තවත් ආකාරයකට පරිවර්තනය වීමේ ක්රියාවලියයි. මේවා මගින් සිදුවන වෙනස්වීම නවීකරණයයි. එනම් දේශපාලනික, ආර්ථික, තාක්ෂණික ආදී වශයෙන් රටක සිදුවන ඉදිරියට යෑම දියුණුවීම හෝ වෙනත් ආකාරයක පරිවර්ථන නවීකරණය ලෙස හැදින්විය හැකිය. හම්බන්තොට මිරිජ්ජවිල ප්රදේශය මුල් කොටගෙන ගොඩණැගුනු රුහුණු මාගම්පුර වරාය හරහා එම ප්රදේශයේ සිදු වූ නවීකරණය හා ප්රථිවිපාක පිළිබඳ අධ්යනය කිරීම මෙම පර්යේ ෂණයේ අරමුණයි. වරාය සංවර්ධන ව්යාපෘතිය නිසා පවුල් 200 පමණ අවතැන් වූ අතර “වරාය ගම්මානය“ ලෙස ගොඩනැගූ නව ජනපදයෙහි ඔවුන් පදිංචි කර ඇත. එයින් අහඹු ලෙස තෝරාගත් පවුල් 40ක නියැදියක් සෘජු දත්ත ලබා ගැනීම සඳහා යොදාගන්නා ලදී. මෙම පරීක්ෂණය සඳහා පදිංචිය, නිවාස ජීවනෝපායන්හි හා එදිනෙදා ජීවිතයයේ සිදු වූ නවීකරණය පිළිබඳ සම්මුඛ සාකච්ඡා උපලේඛනයක් මගින් ප්රදේශවාසින්ගෙන් තොරතුරු ලබා ගත් අතර, ලිඛිත මූලාශ්ර ලෙස ව්යාපෘතිය පිළිබඳ ලිඛිත වාර්ථා, පොත්පත් හා අන්තර්ජාලය භාවිතා කරන ලදී. නියැදියෙහි 50 පමණ පවුල් වල අවම වශයෙන් එක් සාමාජිකයෙකුට හෝ වරාය ව්යාපෘතිය හරහා රැකියා හිමිව ඇත. 60 පමණ පවුල්වලට ඔවුන්ගේ සම්ප්රදායික ජීවනෝපාය වූ ධීවර කර්මාන්තය අහිමි වී ඇත. තවත් 20කට පමණ තම ධීවර කටයුතු පෙර මෙන් සාර්ථකව කර ගැනීමට අපහසුතා ඇතිවූ බව සඳහන්විය. ඊට අමතරව ප්රදේශයේ මුල් පදිංචිකරුවන්ගේ ඉඩම් අහිමි වීම හා පදිංචිය වෙනස්වීම ආදිය මගින් ඔවුනගේ සමාජ හා සංස්කෘතික තත්වය වෙනස් වී ඇති අයුරු නිරීක්ෂණය විය. එසේම වරාය ව්යාපෘතියේ බලපෑමට ලක්වූවන්ගේ සුබසාධනය සඳහා ජලය විදුලිය ආදි යටිතල පහසුකම් හා සේවා වැඩි දියුණු වී තිබුනද ඒවායින් නිසි ප්රයෝජන ගෙන නොමැති බව හා පවත්වාගෙනයාමට ඇති උනන්දුව යහපත් මට්ටමක නොතිබූ බව නිරීක්ෂණය විය. එයට හේතුවී ඇත්තේ ප්රධාන වශයෙන් ඒවා නොමිලේ හා උත්සහයකින් තොරව රජය ආදී බාහිර පාර්ෂව වලින් ලැබුනෙය යන හැගීම නිසා බව හඳුනාගැණුනි. සමස්ථයක් ලෙස ගත් විට ආර්ථික සහ සුබසාධනය යන අංශ යන්හි ප්රබල වෙනස්කම් දක්නට ලැබුනත්, අධ්යාපන, සෞඛ්ය, ආගමික වශයෙන් විශාල වෙනස්කම් සිදුවී නොමැත. සංවර්ධනය හරහා සිදුවන නවීකරණය වඩාත් සාර්ථක වීමට නම් එය බාහිර පාර්ෂවයන්හි අවශ්යතා අනුව පමණක් නොව තමන්ගේය යන හැගීම ප්රදේශවාසින් තුළ ඇති කිරීමේ වැඩපිළිවෙලක් එයට ඇතුළත් වියයුතුය.